Quest 2

Quest 2                      Nienke ten Broek 
Gedurende quest 2 moest ik de scenario’s uitwerken voor mijn werkgebied, het basisonderwijs. De gekozen trends ‘digitalisering’ en ‘globalisering’ zijn de rode draad in de uitgewerkte scenario’s. De onderliggende drijfkrachten zijn: Een vast lesprogramma vs. Vrije keuze in les en leerprogramma’s en veel technologische mogelijkheden vs. Veel face tot face mogelijkheden. Ook deze quest was weer een grote uitdaging voor me. Out of the box denken was hierbij een must!

Scenario 1: Vast les- en leerprogramma vs. Veel face tot face mogelijkheden

Het is maandagmorgen en Lara loopt richting haar school. De school is gelegen in splinternieuw aangelegd park waar de basisschool vaak gebruik van maakt. In het park hebben alle klassen hun eigen stukken park waar ze voor moeten zorgen. Ze moeten zorgen dat het park netjes blijft en zorgen voor de planten en bloemen die er groeien. Lara gaat met haar klas vaak naar buiten om de natuur te ontdekken. Ze hoort in de verte de bel al gaan en rent gauw naar binnen.
In 2014 is door SLO een onderzoek uitgevoerd naar wat leraren nodig hebben in de toekomst. Uit dit onderzoek is naar voren gekomen dat leraren meer kennis en inzicht willen over het creatief en probleemoplossend werken. Het curriculum is hier toen landelijk op aangepast. Lara wordt door haar leraar gestimuleerd om zelf problemen op te lossen. Dit is in de complexe maatschappij van nu erg belangrijk. Daarnaast spelen de basisvakken als rekenen, spelling en lezen nog steeds een belangrijke rol in het vaste curriculum.
Lara is net op tijd en gaat gauw bij haar groepje zitten. Met haar projectgroep werkt ze aan een nieuw onderzoek gericht op de duurzaamheid van het pas aangelegde park. De leerkracht heeft vooral een coachende rol en voorziet de leerlingen van feedback, feed up en feed forward (Hattie & Timperley, 2007). Met deze feedback kunnen de leerlingen zelfstandig weer verder met hun opgestelde onderzoek. Ze pakken hun spullen en gaan in de bibliotheek van de school zitten. Het enige materiaal dat ze tot hun beschikking hebben. Vroeger kon er nog gebruik worden gemaakt van internet, maar sinds de onderzoeken (van Rooij en Schoenmakers,2013) die er zijn gedaan naar het beeldschermgebruik bij kinderen, is het internet niet meer op scholen te vinden. De school wil het risico niet lopen dat leerlingen leiden aan slaapgebrek, oog- en kijkproblemen, gameverslavingen of nog erger geestelijke gevolgen. Deze redenen hebben er tot geleid dat de school geheel beeldscherm en internet vrij is.

Scenario 2: Vast les- en leerprogramma vs. Veel technologische mogelijkheden

Op een zonnige woensdagmorgen in het jaar 2030 loopt Lara naar school. Ze heeft er zin in. Vandaag gaan ze verder met het ontwikkelen van hun eigen game. Wanneer ze de klas binnenloopt ziet ze meteen de nieuwste snufjes wat betreft technologie. Kinderen zitten allemaal achter hun eigen scherm waarop ze alle lesstof kunnen verwerken. Ze zijn ontzettend gemotiveerd. Scholen hebben te maken met een vastgesteld curriculum, maar er wordt niet meer gewerkt met methodes en ook boeken en schriften komen niet meer voor in de klas. In het verleden is gebleken dat het gepersonaliseerd leren niet echt uit de verf kwam. Uit onderzoek van Marquenie, Opsteen, Ten Brummelhuis, Van der Waals (2014) is gebleken dat ICT gepersonaliseerd leren in de praktijk makkelijker, hanteerbaar en uitvoerbaar maakt. Met behulp van ICT zijn leerlingen in staat keuzes in het leerproces af te stemmen op hun persoonlijke voorkeuren.
De leraar van Lara staat ontspannen voor de groep. De afgelopen jaren is zijn rol in de klas veranderd. Bij bepaalde leerinhouden is de sturing van de leerkracht vervangen door een intelligent computersysteem (Marquenie, Opsteen, Ten Brummelhuis, Van der Waals, 2014). In de klas van Lara wordt veel gewerkt met ‘Serious Gaming’. Lara krijgt tijdens het gestandaardiseerde gameplay passende feedback op de (re)acties die zij geeft tijdens het spel. Leersituaties worden zo op het individuele kind afgestemd. 

Van Hooijdonk (2017) voorspelde in 2017 al dat we in de toekomst afscheid zouden nemen van 50% van de leraren. Veel werk van de leerkrachten is vervangen door computerprogramma’s. Dit is op Lara’s school terug te zien. Doordat alles computergestuurd is, kan de leerkracht veel meer kinderen begeleiden. Hij heeft meer tijd energie om in de kinderen te steken en staat hierdoor veel meet ontspannen voor de groep. Werk wordt automatisch nagekeken door computerprogramma’s.

Scenario 3: Veel face tot face mogelijkheden vs. Vrije keuze les- en leerprogramma 

Lara en Sofie zijn op weg naar haar basisschool. Ze bespreken wat ze die dag gaan doen. Ook al zijn Lara en Sofie even oud, ze zitten niet bij elkaar in de klas.
Jaren geleden, in 2008, is een basisschool gestart met nieuw onderwijs. ‘Onderwijs op maat, flexibele schooltijden, werken aan de hand van thema’s en beslissingen worden genomen op een socratische manier, waarbij mensen aan het denken worden gezet. (Schouwenberg,2015). Het Fins parlement heeft toen ook al besloten dat het reguliere onderwijs in 2020 verdwenen zou zijn (Finnish national board of education,z.d.).Toendertijd werd de basisschooln iet serieus genomen. Veel scholen namen het niet serieus en de school moest zich echt bewijzen. Al snel bleek, na wat opstartjaren, dat de school een ware uitvinding bleek. Nu, 15 jaar later, is dat soort onderwijs niet meer weg te denken uit de maatschappij. Bij Lara en Sofie wordt gewerkt met fasen van een half jaar. Dat wil zeggen dat de kinderen niet meer in een vaste klas zitten, maar op niveau werken. Kinderen laten in hun ontwikkeling zien in welke fase ze zitten. Wanneer ze het niveau hebben behaald, worden ze een fase omhoog gezet. Ouders worden nauw betrokken bij het lesprogramma. Elk kind krijgt onderwijs op maat dat wordt opgesteld in een persoonlijk leerplan. Kinderen krijgen de mogelijkheid om zelf een vakkenpakket samen te stellen. Dit gebeurt wel onder begeleiding van ouders en leerkrachten. Het zelf kiezen van een vakkenpakket is tot stand gekomen doordat in het verleden gerealiseerd werd dat kinderen van toen opgeleid werden voor banen die in de toekomst niet meer zouden bestaan (Fish & McLeod, 2009; Voogt & Odenthal, 1997). Er zijn geen gekaderde vakken meer. Er is juist meer aandacht voor de ontwikkeling van hoe een kind denkt, werkt en communiceert. Lara en Sofie leren hoe ze zich creatief moeten uitdrukken en wat hun rol in de samenleving is (Finnish national board of education,z.d.).

De leerkrachten spelen een belangrijke rol binnen het onderwijs en krijgen de kans om hun leven lang te blijven leren. Ze blijven zich professioneel ontwikkelen waarbij ze wel met één in het werkveld blijven staan zodat ze een actuele vertaalslag kunnen maken naar de leerlingen (Finnish national board of education,z.d.). 
Lara en Sofie hebben hierdoor een gemotiveerde en enthousiaste leerkracht voor de klas staan.

Scenario 4: Veel technologische mogelijkheden vs. Vrij keuze les- en leerprogramma

Het is een zonnige maandagmorgen en Lara is onderweg naar haar leerplein. Op het leerplein aangekomen zoekt ze haar projectgroep. Haar leerkracht heeft de afgelopen jaren een andere functie gekregen en het frontaal lesgeven is dan ook afgeschaft. Leerkrachten worden meer op aanvraag ingezet. Lara krijgt de lesstof niet meer via haar leerkracht. Hij stuurt de kinderen richting de plek waar ze informatie kunnen vinden. Dit kan een plek op school zijn maar ook een bedrijf waar ze meer informatie kunnen vinden over het gekozen onderwerp. Hierdoor zit Lara niet meer in een vaste klas maar wordt er op niveau gewerkt. De expertise van leerkrachten wordt zo veel beter ingezet. Leerkrachten horen niet meer bij één groep maar zijn daar aanwezig waar nodig is.

Er zou gezegd kunnen worden dat de school van Lara meer een meetingpoint is om informatie te delen. Basisschoolleerlingen zijn immers nog jong en kunnen niet altijd overal zelf naar toe.

Het klaslokaal van de toekomst is gericht op deze generatie, de digital natives. Hun persoonlijke leven speelt zich vooral online af (Jones, 2016). Kinderen zijn in het bezit van de nieuwste technologieën en leren alles op eigen niveau en volgens aangegeven interesses. Ingebrachte chips, ingebracht in hun onderarm, met alle data leiden de kinderen door de lesstof heen. Ze worden overal automatisch ingelogd en kunnen zo informatie opvragen. Leerkrachten komen als hologrammen tevoorschijn en geven de kinderen zo de meest up to date lesstof. Geen verouderde methodes meer, maar alles tot de laatste seconde geüpdatet. Lesstof wordt op de chip opgeslagen en kan altijd overal weer worden opgevraagd. Kinderen zijn enorm zelfstandig en hebben de keuze om te kunnen kiezen in de aangeboden lessen. Er zijn meerdere digitale en online leeromgevingen waar zij kunnen inloggen en kunnen kiezen welke vakken ze hoe, waar en wanneer willen volgen. Een voorbeeld hiervan is een internetplatform dat ze helpt bij de zoekacties. Volgens Jones-Rikkers (2014) zijn ze in staat om online lesvormen te accepteren en te volgen. Doordat ze hun eigen ‘vakkenpakket’ kunnen kiezen stellen ze hierbij hun eigen curriculum vast. Kinderen kunnen hun eigen talenten en voorkeuren ontdekken.
Kinderen missen nooit meer een les door ziekte of vakantie. Lessen zijn via het onlineplatform overal op te vragen en te volgen. In de praktijk wordt opgemerkt dat dit voor het jonge basisschoolkind nog best lastig is, maar zij vinden ontzettend snel hun weg binnen de nieuwste technologieën. De bovenbouw van de basisschool wordt zo nog beter voorbereid op het middelbaar onderwijs, waar leerlingen een eigen vakkenpakket kunnen kiezen.

Literatuurlijst:

-      -   Finnish national board of education. (z.d.). Learning and competence 2020. Geraadpleegd van http://www.oph.fi/download/135542_learning_and_competence_2020.pdf

-       = Fisch, K., & McLeod, S. (2009). Did You Know? 3.0 – 2009 Edition. Gevonden op 28-2- 2017 op www.youtube.com/watch?v=PHmwZ96_Gos

-    -     Hattie, J., & Timperley, H. (2007). The Power of Feedback. Review of Educational Research, March 2007, Vol. 77, No. 1, blz. 81-112.

-        - Hooijdonk, R. van. (2017). Trends 2017. Geraadpleegd van https://cdn2.hubspot.net/hubfs/1319488/ebooks/Ebook-Trendbook%202017-NL_v2.pdf?utm_campaign=Trends%202017&utm_source=hs_automation&utm_medium=email&utm_content=40114517&_hsens=p2ANqtz-97WsP9oS4fCBuRCsrjMjMA2pSfUCDXfvBMwNL_IzkcNkwDsI2TP0VTmq9pvLX-3-FUR_puIc3SGhSe0FUBsv18elZBDw&_hsmi=40114517

-        - Jones, L. (2016, 04 maart). Het technologiegestuurde klaslokaal van de toekomst. Geraadpleegd van http://www.think-progress.com/nl/technologietrends/het-technologiegestuurde-klaslokaal-van-de-toekomst/

-        - Jones-Rikkers, C.G. (2014). Using Social Media and Professional Development Programs to Enhance Student Acquisition of “Soft Skills.” M-PBEA Journal VI(1), blz. 9-13.

-       -  Marquenie, E., Opsteen, J., Ten Brummelhuis, A., Waals, J., van der (2014). Elk talent een kans.Verkenning van gepersonaliseerd leren met ICT. Onderzoeksnotitie ten behoeve van project Leerling 2020.

-        - Schouwenberg, F. (2015). Scholen om van te leren. Leiden, Nederland: Stichting Kennisnet.

-       -  SLO. (2015, 21 december). Curriculum van de toekomst. Geraadpleegd van http://curriculumvandetoekomst.slo.nl/21e-eeuwse-vaardigheden/actueel

-        - Van Rooij, A. J., & Schoenmakers, T. M. (2013). Monitor Internet en Jongeren 2010-2012. Het (mobiele) gebruik van sociale media en games door jongeren. Rotterdam: Center for Behavioral Internet Science & IVO

- Voogt, J.M., & Odenthal L.E. (1997). Emergent practices geportretteerd. Conceptueel raamwerk. Enschede: Universiteit Twente.

Feedback : 
Binnen het team zijn tweetallen gemaakt om feedback aan elkaar te kunnen geven. Door privé omstandigheden is het bij Marlene niet gelukt om mij feedback te geven. Dennis heeft wel last- minute nog even naar mijn stuk gegeven en hier kort wat feedback opgegeven ( In het word-document, dus niet via het feedbackformulier) Deze feedback heb ik nog verwerkt.